Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn gửi đến theo Báo cáo số 10523/BC-BKHĐT ngày 20/12/2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư với nội dung: “Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 người sử dụng đất phải đúng mục đích được giao, các hoạt động san ủi, cải tạo mặt bằng làm mất khả năng sử dụng đất là hành vi hủy hoại đất theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019. Người có hành vi hủy hoại đất phải xử lý vi phạm theo quy định tại Điều 15 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 (nội dung này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản số 3210/BTNMT-PC ngày 14/6/2021 trả lời Đoàn ĐBQH tỉnh). Tuy nhiên, về hoạt động san ủi, cải tạo đất chưa có thống nhất giữa Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường dẫn đến việc xử lý vi phạm chỉ xác định theo hành vi vi phạm pháp luật đất đai là chưa hoàn toàn triệt để, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khiếu kiện.
Tỉnh Bắc Kạn kiến nghị Bộ Xây dựng có hướng dẫn cụ thể về trình tự thủ tục san ủi, cải tạo mặt bằng để các địa phương thực hiện thuận lợi nhằm nâng cao công tác quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng và bảo vệ môi trường.”
Về nội dung này, Bộ Xây dựng đã có ý kiến như sau:
1. Tại khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014, được sửa đổi, bổ sung tại điểm c khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2020 quy định: “Công trình xây dựng là sản phẩm được xây dựng theo thiết kế, tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước.”.
Theo quy định tại Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng, Thông tư số 06/2021/TT-BXD ngày 30/6/2021 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng quy định về phân cấp công trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng trong quản lý hoạt động xây dựng, không có quy định về phân loại, phân cấp đối với hoạt động “san ủi, cải tạo mặt bằng”. Hoạt động này chỉ là công việc xây dựng hoặc chỉ là hạng mục công việc, đồng thời không phải là công trình xây dựng theo quy định nêu trên.
Luật Xây dựng năm 2014, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2020 không giao Chính phủ quy định, Bộ Xây dựng hướng dẫn về trình tự, thủ tục san ủi, cải tạo mặt bằng. Do đó, theo quy định của pháp luật đã nêu, việc hướng dẫn chi tiết về trình tự, thủ tục san ủi, cải tạo mặt bằng là không có cơ sở.
2. Tại khoản 4 Điều 3 Luật Đất đai năm 2024 quy định: “Bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất là việc áp dụng các biện pháp quản lý, kỹ thuật, cơ giới, sinh học, hữu cơ tác động vào đất để xử lý đất bị ô nhiễm, phục hồi đất bị thoái hóa.”; khoản 27 Điều 3 của Luật này quy định: “Hủy hoại đất là hành vi làm biến dạng địa hình, làm suy giảm chất lượng đất, gây ô nhiễm đất mà làm mất hoặc giảm khả năng sử dụng đất theo mục đích đã được xác định.”. Đồng thời, quyền chung của người sử dụng đất được quy định tại Điều 26 Luật này, trong đó tại khoản 4 Điều này quy định: “Được Nhà nước hướng dẫn và giúp đỡ trong việc cải tạo, phục hồi đất nông nghiệp.”; các thủ tục hành chính về đất đai được quy định tại khoản 1 Điều 133 Luật này, trong đó có Thủ tục thực hiện các quyền của người sử dụng đất (quy định tại điểm d khoản này).
Theo các quy định nêu trên, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn gửi kiến nghị đã nêu đến Bộ Tài nguyên và Môi trường để được hướng dẫn thực hiện hoạt động san ủi, cải tạo đất bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về đất đai, môi trường và pháp luật khác có liên quan.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 658/BXD-HĐXD.