Thời gian qua, tỉnh Khánh Hòa có nhiều nỗ lực phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, các đối tượng chính sách. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra. Do đó, Sở Xây dựng sẽ rà soát quỹ đất, tham mưu UBND tỉnh các chính sách khuyến khích phát triển nhà ở xã hội nhằm giúp người thu nhập thấp, công nhân sớm có nhà ở.
Chưa đạt mục tiêu đề ra
Qua tổng hợp và đánh giá quá trình phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2010 - 2020, có thể thấy rằng, Khánh Hòa là một trong những địa phương tốp đầu cả nước về phát triển nhà ở xã hội. Giai đoạn này, tỉnh đã kêu gọi đầu tư khoảng 10 dự án nhà ở xã hội được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách, tập trung chủ yếu ở TP. Nha Trang, với mức đầu tư khoảng 2.000 tỷ đồng, cung cấp khoảng 5.000 căn hộ với gần 240.000m2 sàn. Mặc dù kết quả khá khả quan, song việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra cho giai đoạn 2015 - 2020.
Dự án Nhà ở xã hội HQS tại Khu đô thị Lê Hồng Phong I (TP. Nha Trang) đã bàn giao, đưa vào sử dụng nhưng vẫn còn để trống 182 căn hộ cho thuê.
Ông Phạm Thanh Khiết - Phó Trưởng phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản Sở Xây dựng cho biết, nguyên nhân tỉnh chưa đạt mục tiêu phát triển nhà ở giai đoạn 2015 - 2020 là do nguồn vốn 30.000 tỷ đồng hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội đã phân bổ hết từ năm 2016 và không có nguồn vốn bổ sung; đồng thời chưa bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội tại các dự án khu đô thị theo quy định của Luật Nhà ở và các văn bản pháp luật liên quan.
Cần có giải pháp đồng bộ
Theo đánh giá của ông Khiết, hiện nay, quỹ đất nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại, khu công nghiệp chưa được quy hoạch bố trí đầy đủ hoặc bố trí quỹ đất nhà ở xã hội tại vị trí đông dân cư gây khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng. Hiện nay, quy định của pháp luật cho phép tăng hệ số sử dụng đất hoặc mật độ xây dựng lên 1,5 lần so với quy hoạch được duyệt đối với những thành phố có tỷ lệ đô thị hóa cao và quỹ đất phát triển nhà ở xã hội còn ít như TP. Nha Trang. Tuy nhiên, quy định yêu cầu phải đảm bảo hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, dẫn đến rất khó thực hiện hoặc không thể thực hiện ngay. Bên cạnh đó, quy định yêu cầu phải dành 20% quỹ nhà ở xã hội để cho thuê, tuy nhiên, người dân không có nhu cầu thuê vì muốn có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Ví dụ, hiện nay, Dự án Nhà ở xã hội HQS (Khu đô thị Lê Hồng Phong I) còn để trống 182 căn nhà ở xã hội cho thuê, gây lãng phí.
Theo thống kê của Sở Xây dựng, tính đến tháng 12-2022, tỉnh kêu gọi và triển khai 5 dự án nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp bằng vốn ngoài ngân sách với tổng số hơn 3.300 căn hộ (hơn 300.000m2 sàn), có tổng mức đầu tư hơn 2.700 tỷ đồng. Trong đó, Dự án Nhà ở xã hội HQS của Công ty Cổ phần Bất động sản Hà Quang, Dự án Nhà ở xã hội tại Khu đô thị VCN Phước Long và Dự án Nhà ở xã hội P.H Nha Trang đã được nghiệm thu, bàn giao và đưa vào sử dụng. Dự báo thời gian tới, nếu Khu Công nghiệp Suối Dầu được lấp đầy sẽ có khoảng 3.000 công nhân có nhu cầu nhà ở. Vì vậy, UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban Quản lý Khu Kinh tế Vân Phong lập quy hoạch bố trí 9,4ha tại Khu Công nghiệp Suối Dầu để làm nhà ở xã hội, dự kiến cung cấp 1.500 căn hộ phục vụ nhu cầu nhà ở cho công nhân.
Ông Trần Nam Bình - Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, tỉnh đã rà soát quỹ đất 20% để bố trí nhà ở xã hội tại các khu đô thị mới và đã yêu cầu chủ đầu tư triển khai theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, sở đang phối hợp với các sở, ngành, UBND cấp huyện và các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng, trong đó ưu tiên bố trí quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi. “Sở Xây dựng cũng đã kiến nghị UBND tỉnh có giải pháp đồng bộ trong việc quy hoạch bố trí quỹ đất tại các dự án đô thị, khu công nghiệp phù hợp thực tế và không gian sống cho người thu nhập thấp. Việc phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới sẽ được quan tâm hơn, có nhiều giải pháp hơn nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người dân”, ông Bình cho hay.
Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025 phát triển thêm 4.000 căn hộ nhà ở xã hội với khoảng 210.000m2 sàn; đến năm 2030 phát triển thêm 5.000 căn hộ nhà ở xã hội với khoảng 250.000m2 sàn.